تفاوت بلوک سفالی و بلوک سیمانی باعث شده هر کدام از این مصالح کاربری ویژه ای در دیوارها داشته باشند و از آنها در بخش های مختلف ساختمان استفاده شود. از بلوک های سفالی به دلیل طراحی و ساختار خاصی که دارند بیشتر برای دیوارهای جداکننده و غیرباربر استفاده می شود و در طرف مقابل ساختار مستحکم و مقاوم بلوک های سیمانی باعث شده از این مصالح در اجرای دیوارهای اصلی و باربر نیز استفاده گردد.
البته قبل از استفاده از این بلوک ها لازم است با ویژگی ها و مزایای آنها آشنا شوید و سپس بر اساس نیاز و شرایط کاری که دارید از این مصالح استفاده نمایید. بر همین اساس در این مطلب قصد داریم ضمن معرفی انواع بلوک دیواری و تاریخچه پیدایش آنها به معرفی هر کدام از بلوک های سیمانی و سفالی، ویژگی ها، ابعاد، مزایا، معایب و کاربردهای آنها بپردازیم که از طریق آنها می توان به تفاوت بلوک سیمانی و بلوک سفالی و شرایط استفاده از آنها در طراحی دیوار پی برد.
آشنایی با تاریخچه بلوک های دیواری
سابقه ساخت بلوک به چند هزار سال پیش برمی گردد که از این مصالح به صورت گسترده و در ابعاد بزرگ در ساخت اهرام مصر و دیوار چین استفاده می شد. ولی اولین بلوک ها که ساختاری بسیار شبیه به بلوک های امروزی داشتند برای اولین بار در سال ۱۸۶۸ میلادی و در شهر شیکاگو تولید شدند که در طراحی آنها از سیمان استفاده می شد. در نهایت استفاده از بلوک سیمانی به دلیل استقبال بالای مردم در سال ۱۹۰۰ به اوج رسید و ۲ سال بعد مدل های توخالی این بلوک ها نیز روانه بازار شدند.
البته سابقه تولید بلوک های سبک برای اولین بار به سال ۱۹۲۰ برمی گردد که توسط یک مهندس سوئدی با نام اکسل اریکسون طراحی شدند. سپس در سال ۱۹۲۴ به دلیل استقبال بالای سازندگان خط تولید این بلوک ها راه اندازی شد. تدوین استاندارد ساخت بلوک در ایران به سال ۱۳۷۰ شمسی برمی گردد که چندین سال بعد و در سال ۱۳۸۴ استاندارد دیگری برای ساخت این مصالح این بار برای مدل های سبک نیز تدوین شد.
معرفی انواع بلوک های دیواری
بلوک های دیواری با توجه به نوع طراحی و ساختاری که دارند در انواع مختلفی عرضه می شوند که از پرکاربردترین آنها می توان به بلوک سیمانی، بلوک دیواری لیپر، بلوک دیواری لیکا، بلوک دیواری هبلکس، بلوک دیواری clc و بلوک سفالی اشاره کرد که در ادامه به صورت مختصر به معرفی آنها خواهیم پرداخت.
بلوک دیواری سیمانی
بلوک سیمانی از انواع پرکاربرد بلوک در اجرای دیوار بوده که در طراحی سقف نیز مورد استفاده قرار می گیرد. در ساخت این بلوک ها از سیمان و پوکه استفاده می شود و از این نظر با عنوان بلوک سیمانی شناخته می شوند. امکان طراحی بلوک های سیمانی در ابعاد و ضخامت های مختلف و استاندارد وجود دارد تا بتوان از آنها در حوزه های مختلف کاری استفاده کرد. این بلوک ها به صورت سبک نیز طراحی می شوند و از ضریب انتقال حرارت و صوت پایینی برخوردار هستند. در ادامه این مطلب به صورت گسترده تر به معرفی بلوک سیمانی و ویژگی ها، مزایا و کاربردهای آن خواهیم پرداخت.
بلوک دیواری لیپر
از دیگر انواع بلوک ساختمانی که از کاربرد گسترده ای در طراحی دیوار برخوردار هستند می توان به بلوک لیپر اشاره کرد که با عنوان بلوک پرلیت نیز شناخته می شوند. از متریال بکار رفته در طراحی این بلوک ها می توان به سیمان، آب، پوکه و غیره اشاره کرد و در ابعاد و ضخامت های مختلفی قابل طراحی هستند. بلوک های لیپر ساختار متخلخلی دارند و همین مشخصه نیز باعث شده از وزن پایینی برخوردار باشند. از دیگر ویژگی های این بلوک ها می توان به مقاومت بالای آنها در برابر آتش و حرارت اشاره کرد.
بلوک دیواری لیکا
بلوک لیکا از دیگر انواع پرکاربرد بلوک در ساختمان سازی بوده که جزو بلوک های سبک دانه نیز به شمار می رود. مواد تشکیل دهنده این بلوک ها که شامل خاک رس بوده تحت دمای ۱۲۰۰ سانتیگراد قرار می گیرد که این فرایند باعث انبساط بلوک و خارج شدن گاز از آن می شود و در نهایت ساختار مقاوم و سبکی را به بلوک ها می بخشد. بلوک دیواری لیکا در ابعاد و ضخامت های استاندارد طراحی می شوند و می توان از آنها در طراحی دیوار در بخش های مختلف سازه استفاده کرد.
بلوک دیواری هبلکس
بلوک هبلکس AAC از دیگر انواع پر استفاده بلوک در حوزه ساختمان سازی بوده که در طراحی آن از متریال مختلفی چون سیمان، سیلیس، پودر آلومینیوم و آهک استفاده می شود. این مواد پس از ترکیب با هم تحت فشار ۱۲ اتمسفر و حرارت ۲۰۰ درجه سانتیگراد قرار می گیرند که نتیجه آن عمل آوری یک بلوک با ساختار مستحکم و مقاوم بوده که می توان از آن برای اجرای دیوار خارجی غیرباربر استفاده کرد. از دیگر ویژگی های این بلوک ها می توان به خاصیت عایق حرارتی آنها اشاره کرد که از تبادل حرارتی فضای داخلی ساختمان با فضای بیرون جلوگیری می کند.
بلوک دیواری clc
از دیگر انواع کاربردی بلوک که ساختاری مشابهی با بلوک های لیکا دارند می توان به بلوک دیواری clc اشاره کرد که از تزریق فوم به بلوک های لیکا ساخته می شوند. فرایند تولید این بلوک ها با ایجاد حباب هایی در ساختار آنها همراه بوده که همین موضوع نیز باعث می شود از وزن پایین و مقاومت بالایی برخوردار هستند. از دیگر ویژگی های بلوک های clc می توان به خاصیت عایق صوتی و حرارتی آنها اشاره کرد که باعث می شود از اهمیت بالایی در زمینه مدیریت انرژی برخوردار باشند. همچنین مقاومت بالای این بلوک ها در برابر شرایط نامساعد جوی باعث شده از آنها به صورت گسترده در ساختمان سازی استفاده شود.
بلوک دیواری سفالی
بلوک سفالی از انواع رایج و پرکاربرد بلوک در طراحی دیوار بوده که با عنوان آجر سفالی نیز شناخته می شوند. بلوک های سفالی طراحی مکعب مستطیل شکلی دارند و در ساختار آنها از شیارها و سوراخ هایی استفاده شده است که باعث می شود از وزن سبکی برخوردار باشند. ماده اولیه ساخت بلوک سفالی خاک رس بوده که پس از قالب ریزی تحت حرارت بالا قرار می گیرند تا از استحکام و مقاوت بالایی برخوردار باشند. در ادامه به معرفی بیشتر بلوک سفالی و بررسی ویژگی ها، مزایا و کاربردهای آن خواهیم پرداخت.
برای آشنایی بیشتر با پر کاربردترین بلوک های دیوارچینی مقاله “بهترین بلوک برای دیوارچینی چیست؟” را مطالعه کنید.
بلوک سیمانی چیست؟
بلوک سیمانی از انواع پرکاربرد بلوک بوده که در ساخت آن از سیمان پرتلند، شن و ماسه استفاده می شود. بلوک های سیمانی در دو نوع توپر و توخالی طراحی می شوند و هر کدام کاربری های مخصوص به خود را دارند. مقاومت بلوک های سیمانی تا حد زیادی بستگی به وزن آنها دارد، به طوری که بلوک های توپر سیمانی که وزن بالایی دارند از مقاومت بالایی نیز برخوردار هستند. از بلوک های توپر برای طراحی دیوارهای اصلی استفاده می شود و بلوک های توخالی نیز بیشتر در زمینه طراحی دیوارهای جداکننده کاربرد دارند.
در فرایند ساخت بلوک سیمانی نخست سیمان، آب و شن و ماسه با نسبت مشخصی با هم ترکیب شده و با استفاده از دستگاه میکسر با هم قاطی می شوند تا ملات یکدستی به دست آید سپس این ملات از طریق دستگاه بلوک زنی در قالب های مشخصی ریخته می شود و بعد از آن با دستگاه پرس مخصوص ترکیب مورد نظر تحت فشار قرار می گیرد و پس از انتقال به اتاق بخار بلوک مورد نظر آماده استفاده خواهد بود.
بلوک سیمانی چه انواعی دارد؟
بلوک سیمانی از نظر ساختار در انواع مختلفی طراحی می شود که از جمله آنها می توان به بلوک متراکم، بلوک متراکم سبک و بلوک اسفنجی اشاره کرد. بلوک های سیمانی متراکم یا سنگین از سختی و مقاومت بالایی برخوردار هستند و می توان از آنها در طراحی دیوارهای اصلی ساختمان استفاده کرد. بلوک سیمانی متراکم سبک از سختی کمتری برخوردار بوده و برای دیوارهای سبک تر کاربرد دارند و بلوک های اسفنجی نیز که جزو سبک ترین بلوک های ساختمانی به شمار می روند از خاصیت عایق بالایی برخوردار بوده و در سازه هایی که نیاز به مدیریت انرژی بوده کاربرد گسترده ای دارند.
۵ مزیت بلوک سیمانی که تا به حال را نشنیده اید!
بلوک های سیمانی به دلیل نوع ساختار و ویژگی هایی که دارند از مزایای بسیاری برخوردار هستند که در این بخش به بررسی آنها می پردازیم. این بلوک ها در برابر آتش سوزی بسیار مقاوم بوده و می توان از آنها به عنوان عایق صوتی و حرارتی در ساختمان استفاده کرد. علاوه بر آن وزن سبک بلوک سیمانی باعث افزایش سرعت دیوارچینی در ساختمان می شود. از دیگر مزایای این بلوک ها می توان به مقاومت بالای آنها در رطوبت اشاره کرد. همچنین بلوک های سیمانی تنوع بالایی در اندازه و نحوه ساخت دارند و جزو مصالح با قیمت مناسب و مقرون به صرفه به شمار می روند.
شناخت معایب بلوک سیمانی برای انتخابی آگاهانه!
از معایب بلوک های سیمانی می توان به ظاهر آنها اشاره کرد که از جذابیت بصری لازم در سازه برخوردار نیستند. همچنین در طراحی این بلوک ها از مواد غیربازیافت استفاده می شود که سازگاری با محیط زیست ندارند. تولید ضایعات بسیار در هنگام ساخت و ساز از دیگر معایب بلوک سیمانی بوده و استفاده از آن در طراحی سازه به ویژه در ارتفاع های بسیار بلند به دلیل وزن زیادی که دارند منجر به کاهش مقاومت سازه در برابر نیروهای وارده می شود. از دیگر معایب بلوک سیمانی می توان به ماندگاری کمتر آنها در مقایسه با بلوک های نوین اشاره کرد.
کاربردهای بلوک سیمانی را بیش تر بشناسید!
بلوک های سیمانی به دلیل کاربری بالایی که دارند پای ثابت طراحی دیوارها در ساختمان هستند و از آنها به صورت متداول در زمینه دیوارچینی و تیغه کشی ساختمان استفاده می شود. ساخت دیوارهای پارکینگ، دیوارهای حیاط، محوطه باغ و غیره از دیگر کاربردهای این بلوک ها بوده که از آنها برای ساخت جدول های خیابان و کانال های آبیاری نیز استفاده می شود. البته کاربرد بلوک سیمانی فقط محدود به دیوار و کف نبوده و از این بلوک ها در طراحی سقف های تیرچه بلوک نیز استفاده می گردد.
بلوک سفالی چیست؟
از دیگر انواع پرکاربرد بلوک در زمینه دیوارچینی می توان به بلوک سفالی اشاره کرد که در ساخت آن از خاک رس و دیگر مواد از جمله آهک استفاده می شود. این بلوک ها به دلیل ویژگی ها و مزایایی که دارند جزو پرمصرف ترین بلوک ها در امر ساخت و ساز به شمار می روند. این بلوک ها در ابعاد و ضخامت های مختلفی در دسترس هستند و اغلب از آنها در بخش های غیرباربر ساختمان استفاده می شود. ضخامت بلوک های سفالی بسته به زمینه کاری که مورد استفاده قرار می گیرند متفاوت بوده و این مصالح با ضخامت های ۵ الی ۲۰ سانتیمتری در دسترس هستند.
طراحی و ساختار بلوک سفالی می تواند به صورت توخالی و شیاردار باشد که تعداد این شیارها و سایز آنها بستگی نوع بلوک و ابعاد آن دارد. در فرایند ساخت بلوک سفالی خاک رس، آهک، آب و غیره با نسبت مشخصی با هم مخلوط می شوند تا گل رس به دست آید، این گل پس از ترکیب و یکدست شدن در قالب های مخصوص این کار ریخته می شود و سپس مورد برش قرار گرفته و جهت پخت به کوره های مخصوصی منتقل می شود تا تحت دمای بالا قرار گیرند. آجرها پس از پخت در کوره آماده استفاده هستند و به بخش انبار منتقل می شوند.
معرفی انواع بلوک سفالی!
بلوک های سفالی در انواع مختلفی قابل طراحی هستند که از جمله آنها می توان به بلوک های سفالی دیواری، بلوک های سفالی سقفی و بلوک های سفالی فوم دار اشاره کرد. بلوک های سفالی دیواری با توجه به کاربری که دارند در ابعاد و ضخامت های مختلفی طراحی می شوند. از بلوک سفالی ۷ سانتیمتری برای طراحی تیغه های جداکننده با ضخامت پایین استفاده می شود.
بلوک سفالی ۱۰ سانتیمتری در زمینه طراحی دیوارهای جداکننده ساختمان بین اتاق ها کاربرد دارد و از بلوک سفالی ۱۵ سانتیمتری نیز برای طراحی دیوارهای خارجی و اطراف ساختمان استفاده می شود. بلوک های سفالی سقفی در طراحی تیرچه بلوک مورد استفاده می شوند و در فضای بین دو تیرچه قرار می گیرند. در ساخت بلوک سفالی فوم دار نیز از فوم های عایق استفاده می شود که باعث افزایش خاصیت عایقی این بلوک ها در طراحی سازه می شوند.
ابعاد و اندازه آجرهای سفالی موجود در بازار امروز
از انواع متداول بلوک سفالی در ابعاد و سایزهای استاندارد می توان به بلوک های ۷ سانتیمتری و ۱۰ سانتیمتری و ۱۵ سانتیمتری اشاره کرد. هر کدام از ابعاد بلوک در زمینه های مشخصی کاربرد دارند و بر همین اساس طراحی شده اند. بلوک های ۷ سانتی با ابعاد ۲۰×۲۰×۷ طراحی می شوند، ۳ الی ۴ حفره دارند و از وزن ۱.۸ کیلوگرمی برخوردار هستند. بلوک های ۱۰ سانتی نیز در ابعاد ۲۰×۲۰×۱۰ و وزن ۲.۱ کیلوگرمی تولید شده و در طراحی آنها از ۵ الی ۶ حفره استفاده شده است. در آخر مدل های ۱۵ سانتی این بلوک ها ۳ کیلوگرم وزن دارند و در ابعاد ۲۰×۲۰×۱۵ سانتیمتری عرضه می شوند.
آیا می خواهید بدانید در هر متر مربع چند آجر سفالی جا می شود؟
در ابتدا لازم به ذکر است که تعداد آجرهای سفالی مورد نیاز برای هر متر مربع دیوار آجری بستگی به ابعاد و سایز این آجرها دارد که از یک مدل به مدل دیگر فرق می کند. به عنوان مثال برای هر متر مربع دیوار سفالی به تعداد آجرهای بیشتری با ابعاد ۱۰×۱۰ سانتیمتر در مقایسه با آجرهای با ابعاد ۲۰×۲۰ سانتیمتر نیاز است. به عنوان مثال برای طراحی یک متر مربع دیوار سفالی به طور تقریبی به ۲۵ بلوک سفالی با ابعاد ۲۰×۲۰ سانتیمتر و ضخامت های ۷، ۱۰ و ۱۵ سانتیمتری نیاز است.
البته برای محاسبه دقیق تعداد بلوک های مورد استفاده در دیوار لازم است سایز ملات نیز در نظر گرفته شود که به طور میانگین از سایز ۱.۵ سانتیمتری برخوردار است. پس لازم است تعداد رج های دیوار سفالی به عنوان مثال ۵ رج در سایز ملات (۱.۵ سانتیمتر) ضرب شود که برابر ۷.۵ سانتیمتر خواهد بود. همین موضوع نیز برای ملات مورد استفاده در بین بلوک های سفالی نیز صدق می کند.
برتری های بلوک سفالی که باید آن را بدانید!
از مزایای بسیار بلوک های سفالی می توان به مقاومت بالای آنها در برابر حرارت و آتش سوزی اشاره کرد. همچنین این بلوک ها از ماندگاری بسیار بالایی تا ۱۰۰۰ سال برخوردار هستند. خاک رس مورد استفاده در این بلوک ها جزو متریال سازگار با محیط زیست به شمار می رود و این مصالح از دسترسی آسانی برخوردار هستند. جذابیت و زیبایی بصری بلوک های سفالی در مقایسه با دیگر مصالح رایج در این زمینه بیشتر است. در آخر بلوک های سفالی قیمتی مناسب و مقرون به صرفه دارند.
۵ عیب بلوک سفالی که شاید به شما نمی گویند!
بلوک سفالی با وجود مزایای بسیاری که دارد از یک سری معایب نیز برخوردار بوده که در این بخش به بررسی آنها می پردازیم. ساختار این بلوک ها با توجه به نحوه پختی که دارند ممکن است دارای مقداری انحنا باشد. همچنین احتمال شکستگی این سفال ها در هنگام حمل و تخلیه بار به دلیل سهل انگاری عوامل اجرایی وجود دارد. برداشت بی رویه خاک رس از طبیعت که ماده اولیه ساخت این مصالح بوده می تواند امری مخاطره آمیز باشد. این بلوک ها ازعایق رطوبتی کافی برخوردار نیستند و در اثر تماس با آب تحلیل می روند. در آخر این بلوک ها بر خلاف بلوک های پوکه ای رو پلاک خوری مناسبی ندارند.
از کاربردهای بلوک سفالی چه می دانید؟
بلوک های سفالی از مصالح پرکاربرد در ساختمان سازی هستند که به صورت گسترده در زمینه دیوارچینی مورد استفاده قرار می گیرند. دیوارهای ساختمان و تیغه های جداکننده از بخش های مهم سازه بوده که بلوک های سفالی نقش مهمی در طراحی آنها دارند. از دیگر کاربردهای بلوک سفالی می توان به استفاده از آنها در سقف های تیرچه بلوک و همچنین در طاق ضربی میان تیرآهن ها اشاره کرد. بلوک های سفالی در این بخش از سازه جایگزینی برای آجرهای سفالی هستند که از کیفیت و کارایی بهتری برخور دارند.
بلوک سیمانی را انتخاب کنیم یا بلوک سفالی؟
خریداران قبل از انتخاب بلوک سیمانی یا بلوک سفالی لازم است به ویژگی های این بلوک ها و مزایا و معایب آنها توجه کنند و سپس بر اساس این مشخصات و نیاز کاری که دارند هر کدام از این بلوک ها را انتخاب نمایند. از جمله عواملی که در هنگام انتخاب بلوک سیمانی یا سفالی لازم است مورد توجه قرار گیرند می توان به اندازه بلوک، وزن آن، نحوه اجرا، هزینه های آن، میزان ضایعات تولید شده، میزان مقاومت این مصالح در برابر یخ زدگی، بررسی خاصیت عایق حرارتی و صوتی، میزان باربری این مصالح، استحکام و دوام آنها در شرایط جوی مختلف و غیره اشاره کرد.
به طور کلی می توان گفت اساسی ترین تفاوت بلوک سیمانی و سفالی این است که بلوک سیمانی به دلیل مقاومت بالاتری که دارد مناسب برای انواع دیوارهای باربر بوده است و بلوک سفالی به علت اینکه عایق حرارتی و صوتی بیشتری است مناسب برای دیوارهای غیر باربر می باشد.
بررسی فاکتورهای مؤثر بر قیمت بلوک سفالی و بلوک سیمانی
عوامل و فاکتورهای مختلفی وجود دارد که می تواند بر قیمت و هزینه بلوک سیمانی و سفالی تأثیرگذار باشد که در این بخش به بررسی آنها می پردازیم. از جمله فاکتورهای مؤثر بر قیمت بلوک سفالی می توان به نوع بلوک، اندازه و ابعاد، شکل ظاهری، رنگ، کیفیت ساخت بلوک و میزان مرغوبیت آن (درجه یک و درجه دو) اشاره کرد. همچنین قیمت بلوک سفالی فوم دار به دلیل طراحی خاصی که دارند بیشتر از بلوک های سفالی معمولی است.
قیمت بلوک سیمانی نیز متفاوت بوده و به عوامل مختلفی بستگی دارد که از جمله آنها می توان به نوع بلوک سیمانی (سبک یا سنگین)، هزینه های تولید این مصالح (هزینه تهیه مواد اولیه و مصرف انرژی)، هزینه حمل و جابجایی، ابعاد و ضخامت بلوک، کیفیت متریال مورد استفاده در آن و غیره اشاره کرد. قیمت بلوک سیمانی سبک که از ساختار پیچیده و مقاومی برخوردار هستند بیشتر از بلوک های سیمانی معمولی است.
کلام پایانی
امروزه از بلوک ها به دلیل طراحی و کاربری ویژه ای که دارند به صورت گسترده در طراحی دیوارها استفاده می شود که از رایج ترین و پرکاربردترین آنها می توان به بلوک سیمانی و بلوک سفالی اشاره کرد. هر کدام از این بلوک ها از ویژگی ها و مشخصاتی برخوردار هستند که باعث می شود تفاوت هایی با هم داشته باشند. تفاوت بلوک سیمانی و سفالی این است که از نظر جلوه و زیبایی بلوک سفالی گزینه بهتری برای ساخت و ساز بوده ولی از نظر استحکام و قدرت تحمل بار بلوک های سیمانی گزینه مناسب تری به شمار می روند. با این وجود انتخاب هر کدام از این بلوک ها بستگی به شرایط کاری و نظر استفاده کنندگان دارد.