اجرای وال مش در دیوار همسایه و درز انقطاع؛ چالش‌ها و راهکار

وال مش، نسل جدیدی از سیستم‌های مهار دیوار است که برای افزایش مقاومت در برابر زلزله و باد طراحی شده است. این روش که پس از زلزله کرمانشاه در پیوست شش استاندارد 2800 با عنوان مسلح کردن دیوار با شبکه الیاف معرفی شد، بر پایه فناوری کامپوزیت FRCM بنا شده و جایگزینی مدرن برای وال پست‌های سنتی محسوب می‌شود. با استفاده از ترکیب توری فایبرگلاس، پلاستر و نبشی وال مش، این سیستم نه‌تنها اجرای سریع‌تری دارد، بلکه هزینه‌های ساخت را کاهش داده و محدودیت‌های وال پست‌های فلزی را برطرف می‌کند. در بهار 1403، با انتشار دستورالعمل طراحی و اجرای ملات مسلح‌شده با مش الیاف شیشه، ابهامات این روش برطرف شد. اجرای وال مش در دیوار همسایه چالش‌های خاص خود را دارد و یکی از موضوعات مهمی است که مهندسان و ناظران ساختمانی با آن مواجه می‌شوند. اما خوشبختانه، با انتشار دستورالعمل جدید از سوی مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی، بسیاری از این چالش‌ها برطرف شده‌اند. در دستورالعمل جدید، نحوه اجرای صحیح این سیستم، از نصب مش فایبرگلاس گرفته تا روش‌های مهار دیوار و استانداردهای کنترل کیفی، به‌طور دقیق تشریح شده است. با اجرای اصولی وال مش، نه‌تنها دیوارهای بلوکی استحکام بیشتری پیدا می‌کنند، بلکه ایمنی و کیفیت ساخت نیز بهبود می‌یابد. رعایت نکات فنی و جزئیات اجرایی که در این دستورالعمل آمده، به مهندسان و ناظران کمک می‌کند تا این سیستم مقاوم‌سازی را بدون مشکل اجرا کنند. در ادامه، به بررسی جزئیات مهم در اجرای وال مش و الزامات جدید آن می‌پردازیم.

وال مش دیوار همسایه و درز انقطاع | چالش‌ها و ضوابط آیین نامه ای پیشین

یکی از الزامات آیین‌نامه‌ای در اجرای وال مش، تسلیح دیوار از هر دو طرف به‌صورت متقارن است. این روش موجب می‌شود تا نیروهای رفت و برگشتی ناشی از زلزله به‌طور یکنواخت در دیوار توزیع شده و استحکام سازه افزایش یابد. اما زمانی که دیوار موردنظر در مجاورت ساختمان همسایه قرار دارد، اجرای دوطرفه وال مش با موانعی جدی روبه‌رو می‌شود.

طبق سه مرجع اصلی وال مش یعنی پیوست شش استاندارد 2800، نشریه 714 و ضابطه 819، این سیستم باید پس از دیوارچینی و در هر دو وجه دیوار نصب شود. اما در مواردی که دیوار درز انقطاع با ساختمان همسایه مشترک است، دسترسی به پشت دیوار عملا ممکن نیست. این محدودیت باعث می‌شود که امکان اجرای هم‌زمان مش فایبرگلاس در هر دو سمت دیوار فراهم نباشد و در نتیجه، این بند آیین‌نامه‌ای نقض شود.

در گذشته، برای رفع این مشکل برخی راهکارهای موقتی مانند نصب هم‌زمان نوارهای وال مش در پشت دیوار هنگام دیوارچینی مطرح شدند. اما این روش، به دلیل کاهش سرعت اجرا و نیاز به هماهنگی دقیق، در بسیاری از پروژه‌ها مورد استقبال قرار نگرفت. با انتشار راهنمای جدید مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی، این چالش با ارائه راهکاری اصولی برطرف شده است. در ادامه، راهکارهای اجرایی مطابق با دستورالعمل جدید را بررسی خواهیم کرد.

انتشار استاندارد وال مش و رفع محدودیت اجرای آن در دیوارهای مشرف به ساختمان‌های موجود | گامی مهم در تسهیل طراحی و اجرا

با انتشار دستورالعمل جدید «طراحی و اجرای ملات مسلح شده با مش الیاف شیشه برای مهار دیوارهای بلوکی» از سوی مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی، انقلاب چشمگیری در شیوه اجرای سیستم‌های وال مش در دیوارهای مشرف به ساختمان‌های موجود رقم خورد. این تغییر اساسی به طراحان و مجریان این سیستم، امکان غلبه بر محدودیت‌های پیشین را می‌دهد؛ به‌ویژه در مواردی که دیوار، بخشی از ساختار ساختمان‌های همسایه است و دسترسی به پشت آن به دلیل درز انقطاع یا محدودیت‌های اجرایی فراهم نیست.

رفع موانع اجرای سنتی وال مش در دیوار همسایه

در آیین‌نامه‌های قدیمی، یکی از نکات کلیدی وال مش، نصب متقارن توری فایبرگلاس و مصالح مربوطه در هر دو سمت دیوار به منظور توزیع یکنواخت نیروهای جانبی مانند زلزله و باد بود. اما در دیوارهای مشرف به ساختمان‌های موجود، به دلیل عدم دسترسی به یک طرف دیوار، اجرای دقیق این بند دچار مشکل شده و حتی در برخی پروژه‌ها به ممنوعیت اجرای سیستم وال مش منجر شده بود. این محدودیت‌ها نه تنها روند اجرای پروژه‌ها را کند می‌کرد، بلکه باعث بروز ابهامات و نگرانی‌های فنی در میان طراحان و پیمانکاران می‌شد.

دستورالعمل جدید؛ نقطه عطف در تسهیل طراحی و اجرا

با انتشار دستورالعمل جدید، تمام موانع پیشین به طور کامل برطرف گردیده است. این راهنمای جامع با ارائه جزئیات دقیق فنی، شیوه‌های اجرایی بهینه و نکات کاربردی، شرایط خاص دیوارهای مشرف به ساختمان‌های موجود را به دقت در نظر گرفته و روند نصب وال مش دیوار همسایه را ساده‌تر و کارآمدتر کرده است. از جمله تغییرات مهم می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

رفع الزام نصب متقارن

دستورالعمل جدید به گونه‌ای تدوین شده است که اجرای هم‌زمان وال مش در دو سمت دیوار، حتی در صورت دسترسی محدود به پشت دیوار، الزامی نیست. این تغییر موجب کاهش پیچیدگی‌های اجرایی و تسریع در روند دیوارچینی می‌شود.

تبیین دقیق نحوه نصب

با ارائه دیتیل‌های فنی از جمله نحوه قرارگیری دسته‌های مش الیاف، فاصله‌های مشخص در جهت قائم و افقی و میزان همپوشانی لازم، استانداردهای جدید تضمین می‌کنند که نیروهای جانبی به‌طور یکنواخت در سراسر دیوار توزیع شده و از هرگونه نقص اجرایی جلوگیری می‌شود.

کاهش مشکلات اجرایی

با رفع بندهای محدودکننده در آیین‌نامه‌های پیشین، مجریان قادر خواهند بود بدون نگرانی از عدم تطابق با ضوابط، از تکنولوژی وال مش دیوار همسایه به‌طور کامل بهره‌مند شوند و این موضوع بهبود کیفیت و ایمنی ساختار دیوارها را به همراه دارد.

تاثیرات مثبت و نتایج اجرایی

این تحول در استاندارد وال مش دیوار همسایه، علاوه بر پاسخگویی به چالش‌های فنی، موجبات افزایش سرعت اجرای پروژه‌ها و کاهش هزینه‌های اجرایی را فراهم آورده است. مهندسان و ناظران ساختمانی اکنون با داشتن دستورالعمل جامع و مستند، می‌توانند از روش‌های نوین و بهینه بهره ببرند و اطمینان حاصل کنند که دیوارهای بلوکی، حتی در شرایط پیچیده و درز انقطاع، مقاومت لازم را در برابر نیروهای جانبی کسب خواهند کرد.

در نهایت، انتشار این دستورالعمل نه تنها به رفع ابهامات فنی پیشین منجر شده، بلکه گامی مهم در جهت همسان‌سازی استانداردهای اجرایی وال مش در تمامی پروژه‌های ساختمانی محسوب می‌شود. به کمک این راهکار جدید، طراحی و اجرای وال مش دیوار همسایه با سرعت و دقت بیشتری انجام شده و به بهبود ایمنی و استحکام سازه‌های مدرن کمک شایانی خواهد کرد.

این نوآوری در استانداردهای اجرایی، مسیر جدیدی را برای صنعت ساختمان ترسیم نموده و نشان‌دهنده تعهد مراجع مربوطه به ارتقا کیفیت و کاهش مشکلات اجرایی در پروژه‌های مقاوم‌سازی دیوارهای بلوکی است. استفاده از این دستورالعمل، تضمین‌کننده اجرای اصولی و علمی سیستم وال مش در دیوارهای مشرف به ساختمان‌های موجود بوده و موجب اعتماد بیشتر طراحان و مجریان به این تکنولوژی نوین شده است.

وال مش دیوار همجوار و درز انقطاع| آیا اجرای یکطرفه وال مش مجاز است؟

یکی از چالش‌های مهم فنی در اجرای سیستم وال مش دیوار همجوار، محدودیت دسترسی به دو سمت دیوار است. طبق دستورالعمل «طراحی و اجرای ملات مسلح شده با مش الیاف شیشه برای مهار دیوارهای بلوکی»، اجرای یکطرفه وال مش دیوار همسایه در شرایطی که دسترسی به یک سمت دیوار فراهم نباشد، به شرط رعایت دقیق شروط شش‌گانه مجاز است. این شروط، که به عنوان ضوابط اصلی در استاندارد مذکور تعیین شده‌اند، تضمین می‌کنند که علی‌رغم اجرای یکطرفه، توزیع نیروهای جانبی مانند زلزله و باد به صورت یکنواخت در سازه حاصل شود و ایمنی دیوار به‌طور کامل حفظ گردد.

شرایط لازم برای اجرای یکطرفه وال مش در دیوارهای مشرف به همسایه

بر اساس دستورالعمل جدید، در صورت برقرار بودن شش شرط اساسی، اجرای یکطرفه وال مش در دیوارهای همجوار بدون هیچ مانعی انجام می‌شود. این شروط ششگانه عبارتند از:

1. کیفیت مصالح استاندارد: استفاده از مش الیاف شیشه با کیفیت بالا و مطابق با استانداردهای تعیین‌شده، که مقاومت سازه‌ای و تحمل بارهای جانبی را تضمین کند.
2. نحوه نصب صحیح: نصب دقیق توری وال مش دیوار همسایه به گونه‌ای که حتی در حالت یکطرفه، همپوشانی کافی و اتصال محکم بین مصالح فراهم شود.
3. هماهنگی با فرآیند دیوارچینی: اجرای همزمان وال مش به صورت مرحله‌ای در زمان دیوارچینی، به‌طوری که هماهنگی کامل بین مصالح و ساختار دیوار برقرار شود.
4. رعایت استانداردهای فنی: پیروی از تمامی الزامات فنی و دستورالعمل‌های موجود جهت مهار نیروهای جانبی، که تضمین‌کننده توزیع یکنواخت بارهای وارده است.
5. کنترل کیفیت مداوم: انجام بازرسی‌ها و کنترل‌ کیفی در تمامی مراحل اجرای وال مش، جهت اطمینان از صحت عملکرد و دوام نهایی سازه.
6. مستندسازی و ثبت روند اجرایی: ثبت دقیق جزئیات و عملکرد اجرای وال مش به‌عنوان بخشی از کنترل پروژه، تا در صورت بروز اشکال، امکان ارزیابی و اصلاح وجود داشته باشد.

با رعایت این شروط شش‌گانه، مهندسان و مجریان می‌توانند از اجرای یکطرفه وال مش دیوار همسایه به طور موثر بهره‌مند شوند، بدون آنکه از لحاظ ایمنی یا عملکردی به سازه لطمه‌ای وارد شود.

مزایا و تاثیرات اجرای یکطرفه وال مش

با رفع محدودیت‌های آیین‌نامه‌ای و پذیرش اجرای یکطرفه وال مش، چند مزیت مهم به دست می‌آید:

• تسریع در روند اجرایی: عدم نیاز به دسترسی به دو سمت دیوار، سرعت اجرای پروژه را به‌طور قابل‌توجهی افزایش می‌دهد.
• کاهش هزینه‌های اجرایی: به دلیل سادگی و کاهش مراحل کاری، هزینه‌های مرتبط با نصب وال مش در دیوارهای همجوار کاهش می‌یابد.
• افزایش انعطاف‌پذیری در طراحی: امکان استفاده از سیستم وال مش دیوار همسایه در شرایط محدود، گزینه‌های بیشتری را برای طراحان و پیمانکاران فراهم می‌کند.
• ایمنی و استحکام تضمین‌شده: حتی در اجرای یکطرفه، با رعایت دقیق شروط تعیین‌شده، مقاومت سازه در برابر نیروهای جانبی تضمین می‌شود.

این نوآوری در استانداردهای اجرایی، پاسخ جامعی به ابهامات گذشته ارائه نموده و باعث شده تا دیوارهای مشرف به ساختمان‌های موجود بدون نگرانی از نواقص اجرایی و با حفظ بالاترین سطح ایمنی، تقویت شوند. با انتشار دستورالعمل جدید و تعریف دقیق شروط شش‌گانه، اکنون اجرای یکطرفه وال مش در دیوارهای همجوار مجاز و عملی شده است. این تغییر نه تنها روند اجرایی را ساده‌تر و سریع‌تر می‌کند، بلکه از لحاظ فنی و ایمنی، تضمین‌کننده بهره‌مندی کامل از مزایای سیستم وال مش است. مهندسان و پیمانکاران با توجه به مستندات علمی و راهنمای جامع ارائه‌شده، می‌توانند با اطمینان بیشتری به اجرای این تکنولوژی نوین بپردازند و از پتانسیل‌های بالای آن در مقاوم‌سازی سازه‌های مدرن بهره‌مند شوند.

راهنمای کامل اجرای وال مش در دیوار مشترک با همسایه

در عصر ساخت و سازهای پیشرفته، بهره‌گیری از فناوری‌های نوین برای افزایش ایمنی و پایداری سازه‌ها از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. یکی از این فناوری‌های برجسته، سیستم وال مش است که به‌عنوان راهکاری مدرن برای مقاوم‌سازی دیوارهای بلوکی، به‌ویژه در دیوارهای مشترک با همسایه، به کار گرفته می‌شود. با توجه به محدودیت‌های موجود در دسترسی به هر دو وجه دیوار در ساختمان‌های مجاور، اجرای صحیح این سیستم می‌تواند نقش اساسی در توزیع یکنواخت نیروها و تضمین ایمنی سازه داشته باشد.

استفاده از وال مش، به عنوان یک تکنولوژی نوین مقاوم‌سازی، از طریق ترکیب مصالح پیشرفته نظیر مش الیاف شیشه و ملات مقاوم، امکان ایجاد یک پوشش یکپارچه و کارآمد را فراهم می‌کند. این سیستم در مواجهه با نیروهای جانبی مانند زلزله و باد، از طریق توزیع یکنواخت بار در سطح دیوار، موجب افزایش استحکام و کاهش آسیب‌های احتمالی می‌گردد. به‌ویژه در دیوارهای مشترک با همسایه که دسترسی دوطرفه محدود است، راهکارهای اجرایی سنتی ناکافی به نظر می‌رسند و نیاز به ضوابط دقیق و مستند از سوی مراجع ذی‌صلاح احساس می‌شود.

در پروژه‌های عملی، یکی از مشکلات عمده، عدم امکان نصب متقارن سیستم وال مش به دلیل دسترسی محدود به پشت دیوارهای مشترک با همسایه است. این محدودیت باعث بروز مواردی می‌شود ازجمله:

• عدم توزیع یکنواخت نیروها: نصب یک‌طرفه ممکن است به ایجاد نقاط ضعف در دیوار منجر شود.
• ابهامات اجرایی: نبود دستورالعمل‌های جامع، روند اجرای سیستم را پیچیده و باعث توقف پروژه‌های ساختمانی گردیده است.
• مشکلات کنترل کیفیت: عدم امکان بازرسی هر دو وجه دیوار، مانع از حصول اطمینان از کیفیت نهایی اجرا می‌شود.

تحول در استانداردهای اجرایی: دستورالعمل جدید وال مش

با انتشار دستورالعمل «طراحی و اجرای ملات مسلح شده با مش الیاف شیشه برای مهار دیوارهای بلوکی» از سوی مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی، ابهامات گذشته به‌طور کامل برطرف شده‌اند. این دستورالعمل جامع با بهره‌گیری از استانداردهایی مانند پیوست شش استاندارد 2800، نشریه 714 و ضابطه 819، مراحل دقیق نصب و تسلیح دیوارها را در شرایط خاص دیوارهای مشترک با همسایه توضیح داده و امکان اجرای یک‌طرفه را در صورت رعایت شروط شش‌گانه فراهم آورده است. با به‌کارگیری دستورالعمل نوین، مزایای قابل توجهی در پروژه‌های ساختمانی حاصل شده است که شامل موارد زیر می‌شود:

• افزایش قابل توجه استحکام سازه: توزیع یکنواخت نیروها و کاهش نقاط ضعف در دیوار، موجب افزایش مقاومت در برابر زلزله و باد می‌گردد.
• سرعت اجرای پروژه: اجرای مرحله‌ای و دقیق سیستم وال مش دیوار همسایه، زمان انجام پروژه را کاهش داده و روند دیوارچینی را تسهیل می‌کند.
• کاهش هزینه‌های اجرایی: با حذف نیاز به دسترسی دوطرفه دیوار و ساده‌سازی مراحل نصب، هزینه‌های اجرایی به طرز چشمگیری کاهش می‌یابد.
• افزایش انعطاف‌پذیری طراحی: امکان استفاده از این تکنولوژی در شرایط محدود و متنوع، گزینه‌های بیشتری را برای طراحان فراهم می‌آورد.
• بهبود کنترل کیفیت: اجرای دقیق و مستند طبق ضوابط جدید، امکان نظارت و کنترل بهتر بر روند اجرایی را فراهم کرده و از بروز خطاهای بعدی جلوگیری می‌کند.

انتشار دستورالعمل جامع وال مش، نقطه عطفی در بهبود روش‌های مقاوم‌سازی دیوارهای مشترک با همسایه محسوب می‌شود. این دستورالعمل نه تنها مشکلات اجرایی و محدودیت‌های قبلی را برطرف کرده، بلکه با ارائه یک چارچوب علمی و دقیق، به مهندسان و پیمانکاران اجازه می‌دهد تا با اطمینان کامل از مزایای این سیستم بهره‌مند شوند. استفاده از ضوابط شش‌گانه و روش‌های نوین نصب، تضمین می‌کند که حتی در شرایط اجرایی محدود، ایمنی و استحکام سازه حفظ شده و از بروز مشکلات ناشی از نیروهای جانبی جلوگیری گردد.

چک لیست تسلیح دیوار همسایه به روش وال مش | راهنمای کنترل طراحی و اجرا

در راستای تضمین کیفیت طراحی و اجرای سیستم وال مش در دیوارهای مشترک با ساختمان‌های همسایه، یک چک لیست جامع تهیه شده است که می‌تواند به عنوان ابزاری کارآمد برای طراحان، ناظران و مجریان استفاده شود. این چک لیست با هدف تضمین اجرای صحیح طبق دستورالعمل «طراحی و اجرای ملات مسلح شده با مش الیاف شیشه برای مهار دیوارهای بلوکی» تدوین شده و تمامی نکات کلیدی اجرایی را پوشش می‌دهد. موارد زیر باید به دقت مورد بررسی قرار گیرند؛ در صورت رعایت هر بند، علامت ✅ و در غیر این صورت علامت ❌ ثبت می‌شود:

راهنمای جامع خواندن و استفاده از چک لیست

بررسی دقیق هر مورد: پیش از شروع پروژه، هر یک از موارد موجود در چک لیست باید به دقت مورد ارزیابی قرار گیرد. در صورت مشاهده هرگونه نقص یا عدم تطابق، باید قبل از ادامه کار، اصلاحات لازم اعمال شود.

ثبت نتایج: نتایج هر مورد کنترل در جدول به صورت دقیق ثبت گردد تا در مراحل بعدی پروژه بتوان از آن‌ها به عنوان مستند استفاده کرد.

بازبینی دوره‌ای: در طی اجرای پروژه، این چک لیست به صورت دوره‌ای بازبینی و به‌روز رسانی شود تا اطمینان حاصل گردد که تمامی مراحل طبق ضوابط تعیین‌شده پیش می‌روند.

هماهنگی بین تیم‌های اجرایی: استفاده از این چک لیست به عنوان یک ابزار مشترک میان طراحان، ناظران و پیمانکاران، موجب افزایش هماهنگی و کاهش خطاهای اجرایی خواهد شد.

کلام آخر

اجرای صحیح وال مش در دیوارهای مشرف به ساختمان‌های همسایه یکی از دغدغه‌های اساسی در پروژه‌های ساختمانی به‌شمار می‌رود. به دلیل محدودیت دسترسی به یک وجه دیوار پس از اتمام دیوارچینی، نیاز به رعایت دقیق ضوابط فنی و استفاده از روش‌های مهار مناسب بیش از پیش احساس می‌شود. دستورالعمل «طراحی و اجرای ملات مسلح شده با مش الیاف شیشه برای مهار دیوارهای بلوکی» چارچوبی منظم و مستند برای اجرای این فناوری نوین فراهم آورده است که در آن نصب مش فایبرگلاس، به‌کارگیری نبشی‌های مقاوم، استفاده از الیاف ستاره‌ای و اجرای پوشش پلاستر با ضخامت استاندارد به عنوان اجزای کلیدی تعریف شده‌اند.

با توجه به اینکه اجرای صحیح این سیستم در ساختمان‌های کوتاه‌مرتبه تا ۵ طبقه و در شرایطی که دیوار از بارهای شدید باد مستقیم تحت تاثیر قرار نمی‌گیرد، امکان‌پذیر است، استفاده از وال مش به عنوان یک جایگزین کارآمد برای روش‌های سنتی مانند وال پست‌های فلزی، مزایای متعددی از جمله کاهش هزینه‌ها، افزایش سرعت اجرا و بهبود مقاومت سازه‌ای به همراه دارد.

علاوه بر این، اجرای دقیق طبق دستورالعمل جدید نیازمند تخصص و دقت در هماهنگی میان تیم‌های طراحی، نظارت و مجری است. ثبت مستمر و کنترل کیفیت در تمامی مراحل اجرا از جمله الزامات ضروری است که تضمین‌کننده عملکرد بهینه و ایمنی نهایی سازه محسوب می‌شود.

در نهایت، وال مش دیوار همسایه به عنوان فناوری‌ نوین در مقاوم‌سازی دیوارهای غیرسازه‌ای، با ارتقای دوام و پایداری سازه در برابر نیروهای جانبی، نقشی کلیدی در بهبود ایمنی و کاهش هزینه‌های اصلاحی پروژه‌ها ایفا می‌کند. رعایت دقیق اصول فنی، استفاده از مصالح استاندارد و اجرای صحیح توسط نیروی متخصص، تضمین‌کننده دستیابی به نتایج مطلوب و افزایش اطمینان مشتریان در پروژه‌های ساختمانی خواهد بود.